تمدن نوین اسلامی نه تکرار تمدن مسلمانان در قرون سوم تا پنجم هجری است، نه مانند تمدن نوین مبتنی بر اندیشه‌های اومانیستی و سکولار است. این تمدن، در چارچوب نظامات برآمده از مبانی و ارزش‌های اسلامی ناب و با بهره‌برداری از دستاوردهای علمی و فناوری جدید بشری شکل می‌گیرد و نه‌تنها برای جوامع مسلمان، که برای بشریت امروز، دستاوردهایِ تعالی‌بخش و راهگشا در پی دارد. بررسی بنیان‌های اساسی تمدن نوین اسلامی با تأکید بر اندیشه آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای می‌تواند چشم‌انداز آن و به‌ویژه تفاوت‌های ریشه‌ای آن را با تمدن پیشین مسلمانان و تمدن امروز غرب نشان دهد. تمدن نوین اسلامی از حیث مبانی فلسفی، اعتقادی و ارزشی، تمدنی توحیدی، به‌معنای عمیق و جامع آن است و از حیث فرایند شکل‌گیری و تحقق، تمدنی است فرهنگ‌مدار و براساس فرهنگ توحیدی و از حیث جهت‌گیری و رویکرد، تمدنی پیشرفته در همه زمینه‌ها و ابعاد و بر اساس ارزش‌های توحیدی است. بنیان‌های اساسی این تمدن توحید، فرهنگ و پیشرفت است. این مقاله به بررسی تفاوت‌های ریشه‌ای این تمدن در برابر تمدن پیشین مسلمانان، که از هر سه حیث خلل و ضعف داشته‌اند پرداخته و تمایزهای مبنایی آن را با تمدن کنونی غرب که آن هم از هر سه حیث خلأها و کاستی‌های عمیقی دارد، می‌نمایاند و تصویری کلی، اما روشن از تمدن نوین اسلامی و رویکردهای اساسی آن در نظریه‌پردازی و فرایند تحقق ارائه می‌دهد.
)